Kibarlık Budalası

Molière oyunları, geçen yüzyılın ortasına
kadar insan zaaflarının, takıntılarının eleş-
tirisi olarak yorumlandı. Klasik eleştiri için
zamandışı, tarihüstü, akla, doğal olana aykırı
sayılan bu aksaklıkların, huy ya da takıntıların
17. yüzyıl Fransası'nın tarihsel,
sosyal ve ekonomik şartları içinde kavranması
gerektiğine bizzat Molière işaret eder.
Onun centilmenlik, soyluluk ya da "kibarlık"
peşinde olan kahramanı, tarihüstü yorumun
imkânsızlığına çarpıcı bir örnektir. Gerek
ekonomik gerekse politik alanda, yeni sınıf
karşısında iyice geriye düşen, adeta çöken
soylu sınıfa yükselmek için 16. yüzyılın ba-
şından itibaren sadece zengin olmak yeterli
bir araç olmaya başlamıştır. Eğitimli burjuva
Mösyö Jourdain, ailesiyle birlikte "tırmanışa"
geçince, soyluların maskarası olmaktan kurtulamayacaktır.